Από την 1η Οκτωβρίου τίθεται σε ισχύ το αναθεωρημένο καθεστώς που διέπει τη βραχυχρόνια μίσθωση. Με βάση τη νέα ρύθμιση, όσα ακίνητα δεν έχουν λάβει χαρακτηρισμό «κύριας χρήσης» δεν θα μπορούν πλέον να εμφανίζονται στις σχετικές πλατφόρμες. Η υπουργός Τουρισμού, Όλγα Κεφαλογιάννη, υπενθύμισε ότι έχει ήδη δοθεί προσαρμοστικό διάστημα εννέα μηνών και ξεκαθάρισε ότι δεν θα υπάρξει νέα παράταση.
Αυτόματη απενεργοποίηση από τις πλατφόρμες
Η ΑΑΔΕ θα προχωρά σε ηλεκτρονικές διασταυρώσεις για τα ακίνητα που διαθέτουν Αριθμό Μητρώου Ακινήτου (ΑΜΑ). Αν κάποιο ακίνητο δεν καταγράφεται ως «κύριας χρήσης», το ΑΜΑ θα ακυρώνεται. Βάσει της συμφωνίας με τις μεγάλες πλατφόρμες (Airbnb, Booking.com, Expedia/Vrbo), το ακίνητο θα αφαιρείται αυτόματα από τις καταχωρήσεις τους.
Οι ηλεκτρονικοί έλεγχοι θα συμπληρώνονται και από αυτοψίες, είτε με μικτά κλιμάκια ΑΑΔΕ – Υπουργείου Τουρισμού είτε έπειτα από καταγγελίες. Για κάθε παράβαση προβλέπεται πρόστιμο 5.000 ευρώ, το οποίο αυξάνεται σε περιπτώσεις υποτροπής.
Τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές
Από την 1η Οκτωβρίου 2025 όλα τα καταλύματα που λειτουργούν στη βραχυχρόνια μίσθωση θα πρέπει να πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια, όπως:
- να είναι χαρακτηρισμένα ως κύριας χρήσης, με φυσικό φωτισμό και επαρκή αερισμό,
- ύπαρξη κλιματισμού και θέρμανσης σε όλους τους βασικούς χώρους,
- εγκατάσταση αντιηλεκτροπληξιακού ρελέ, πυροσβεστήρων και ανιχνευτών καπνού,
- σήμανση εξόδων κινδύνου,
- υπεύθυνη δήλωση ηλεκτρολόγου για την ασφάλεια των εγκαταστάσεων,
- ασφάλιση αστικής ευθύνης,
- πιστοποιητικά απεντόμωσης και μυοκτονίας, φαρμακείο πρώτων βοηθειών και οδηγός έκτακτης ανάγκης για τους επισκέπτες.
Οι έλεγχοι θα γνωστοποιούνται δέκα ημέρες πριν. Τα πρόστιμα ξεκινούν από 5.000 ευρώ για την πρώτη παράβαση, διπλασιάζονται στα 10.000 ευρώ για τη δεύτερη εντός 12 μηνών και φτάνουν τα 20.000 ευρώ για κάθε επόμενη. Αν δεν εξοφληθούν εγκαίρως, θα βεβαιώνονται και θα εισπράττονται από τις φορολογικές αρχές.
Νέες ζώνες περιορισμών
Πέρα από τις τεχνικές προδιαγραφές, στο τραπέζι βρίσκεται και η επέκταση του «παγώματος» χορήγησης νέων ΑΜΑ. Σήμερα αυτό ισχύει για τρία δημοτικά διαμερίσματα της Αθήνας, αλλά εξετάζεται η εφαρμογή του και σε άλλες περιοχές με μεγάλη τουριστική πίεση και στεγαστικά προβλήματα.
Η υπουργός σημείωσε ότι δεν υπάρχει πρόθεση για έναν ενιαίο, πανελλαδικό περιορισμό, καθώς σε ορισμένες περιοχές η βραχυχρόνια μίσθωση λειτουργεί υποστηρικτικά για τον τουρισμό. Ωστόσο, προτάθηκε να εξεταστεί η εφαρμογή περιορισμών σε περιοχές με υψηλή ζήτηση, όπως η Θεσσαλονίκη, η Σαντορίνη, τα Χανιά, η Πάρος και η Χαλκιδική. Οι τελικές αποφάσεις αναμένονται έως το τέλος του έτους.
Σύνδεση με το στεγαστικό πρόβλημα
Η ίδια η υπουργός παραδέχτηκε ότι οι απαγορεύσεις από μόνες τους δεν λύνουν το πρόβλημα της στέγασης. Όπως τόνισε, το νέο πλαίσιο συνδυάζεται με κίνητρα υπέρ της μακροχρόνιας μίσθωσης, αλλά και αντικίνητρα για τη βραχυχρόνια. Επιπλέον, η βραχυχρόνια μίσθωση έχει ήδη ενταχθεί στο Ειδικό Χωροταξικό για τον Τουρισμό.
Τέλος, εξετάζονται και διεθνή παραδείγματα. Χαρακτηριστικό είναι το «γαλλικό μοντέλο», το οποίο θέτει ετήσιο χρονικό όριο 90 ημερών για την εκμετάλλευση κύριων κατοικιών.